Ras e cuert: son aqueres causes o situacions qu’an era capacitat de hèr-mos a arrespóner sense deliberacion. Apoiridíem includir era suera en aguesta definicion? Ara ne parlaram…
Èm rodejats de senhaus que provòquen ua responsa reflexa o automatica en nosati, ei a díder, incondicionada: mos genère un cambiament ena reaccion fisiologica cada còp qu’apareish jos cèrtes condicions.
En circonstàncies normaus, bèi uns son capables de causar ua responsa reflexa tostemp, per exemple: era lutz contracte era pupilla, tostemp (quitam de banda excepcions qu’includissen eth consum de substàncies o situacions que s’a aplicat un vasodilatador, eca.).
En d’autes, era responsa no la produsissen tostemp: era aulor deth nòste minjar preferit non genère salivacion s’èm tips, per exemple.
Se mos endintram en condicionament classic, parlam d’estimuls aversius e apetitius, ei a díder, quan se genère ua responsa desagradiua o evitativa (eth mau que hè quan tocam ua òlha cauda a on se borissen, per exemple, espaguetis entà per’mor de hèr espaguetis a bolonyesa damb un toc en tot picar).
Mès d’auti còps pòden èster estimuls apetitius s’era responsa ei positiva o agradiua, coma quan era aigua fresca qu’alleuje era nòsta set dempús de caminar 50 quilomètres a ritme rapid e sense entrenament prealable, provòque en nòste còrs ua sensacion de plaser.
Pensam, per un moment, damb aqueth minjar que mos genère salivacion de manèra automatica. O era aulor d’ueu apoiridit e era responsa de fastig e nausees que mos genère. O eth hèt de guardar a ua bombeta e era contraccion pupillar involontària. E eth espant que sentem quan escotam un son fòrt e sobtat?
Era diferéncia entre un estimul neutre e un d’incondicionat ei qu’eth prumèr, non genère cap arresponsa, trèt que se restaque damb eth incondicionat e er estimul neutre òc qu’a de besonh un procès d’aprendissatge associatiu.
Pr’amor qu’un estimul neutre pogue èster associat a un estimul incondicionat cau dus requisits: proximitat e repeticion, d’aguesta manèra eth estimul neutre aquerís era potestat de provocar responses qu’an es senhaus incondicionats .
Prumèrament, er element neutre cau que se presente amassa damb er incondicionat. Açò ac vedem damb era experiéncia de Pàvlov, a on eth son dera campana (neutre) apareishie ath costat deth minjar (incondicionat).
S’es estimuls se presenten amassa, mès era scèna non se repetís diuèrsi còps, non ei pas possible era associacion. Er aprendissatge requerís repeticion e, alavetz, era situacion qu’apareishen es dus li cau replicar un còp e ua auta enquia qu’eth ligam se desvolòpe e s’enfortisque .
Era diferéncia entre es senhaus condicionats e es incondicionats ei qu’aguesti darrèri non an de besonh d’autes motivacions entà hèr eth sòn efècte. D’autra banda, es condicionadi resulten de emparelhar un estimul neutre damb un incondicionat e, eth neutre qu’abans non produsie arresponuda, aquerís capacitat de generar era madeisha reaccion e provòque er incondicionat, en tot quitar d’èster neutre e aquerir un caractèr condicionau .
Podem díder qu’un estimul ei innat e un aute ei aquerit per associacion. Maugrat aguesta diferéncia, toti dus an potenciau entà produsir era madeisha responsa.
A on plaçam er instint en tot aguest galimaties? Arrebremba que de toti es estimuls, es incondicionats son es mès familhaus pr’amor que mos hèn a reaccionar de manèra instintiva, reflexa o involontària: non an de besonh que i pensam entà generar ua responsa organica.
📎 Alcaine, A. [Albert]. (2024, 17 setembre). Qué ei er estimul incondicionat?. PsicoPop. https://www.psicopop.top/oc/que-ei-er-estimul-incondicionat/
📖 Referéncies: